کانسپت‌های فراموش‌شده: مرسدس بنز Auto 2000

چرا باید آن‌را به یاد داشته باشیم؟

دلایل زیادی وجود دارند مبنی بر اینکه چرا مرسدس بنز اتو 2000 ارزش سپری کردن وقت جهت بررسی را دارد. از سه قوای محرکهٔ نوآورانهٔ آن گرفته تا ضریب آئرودینامیک پایین.

چند ماه پس از معرفی کانسپت کوچک NAFA، مرسدس بنز از کانسپت فوق‌العادهٔ اتو 2000 در نمایشگاه فرانکفورت سال 1981 پرده‌برداری کرد که با عنوان «مرسدس بنزی برای هزارهٔ جدید» توصیف شده بود. این کانسپت انقلابی که در جهت کاهش مصرف سوخت و افزایش بهره‌وری در پی بحران سوخت دههٔ 70 توسعه داده شده بود، بخشی از پروژهٔ Auto 2000 بود که توسط وزارت فدرال تحقیقات و فناوری آلمان در پایان این دهه معرفی شده بود. ایدهٔ اصلی این خودرو، ساخت ماشینی کم‌مصرف بود که با حداکثر وزن 2150 کیلوگرم نهایتاً تا 11 لیتر سوخت در هر صد کیلومتر مصرف کند. روشن است که دستیابی به این هدف بلندپروازانه در مصرف سوخت خصوصاً برای چنین خودروی عظیم‌الجثه‌ای بسیار سخت بود.

سایر موارد موردنیاز در این خودرو، وجود ظرفیت حمل باری بیش از 400 کیلوگرم و کابینی جادار برای حمل چهار نفر بود. اتو 2000 یک خودروی کام‌بک (Kammback به خودروهایی گفته می‌شود که سقف آن‌ها با شیبی نه‌چندان تند به قسمت عقبی ختم می‌شود و درِ صندوق نیز مانند خودروهای هاچ‌بک به همراه شیشهٔ عقب باز می‌شود) کاملاً بزرگ بود که مرسدس بنز برای رسیدن به مصرف سوخت پایین در آن به آئرودینامیک بسیار توجه کرده بود به‌گونه‌ای که با طراحی صاف و آئرودینامیک، ضریب درگ آن تنها 0.28 بود.

اما برای رسیدن به آن هدف در مصرف سوخت، کانسپت اتو 2000 به چیزی بیش از یک بدنهٔ صاف و صیقلی نیاز داشت. به همین دلیل مرسدس بنز سه پیشرانهٔ کم‌مصرف مختلف را برای آن پیشنهاد کرده بود. اولین موتور یک واحد 3.8 لیتری V8 بنزینی مجهز به فناوری غیرفعال‌سازی سیلندرها بود که در آن زمان کاملاً تازگی داشت. بدین ترتیب هر زمان که به قدرت کامل موتور نیازی نبود، به جهت صرفه‌جویی در مصرف سوخت گران‌بها، نیمی از سیلندرها به‌طور موقت غیرفعال می‌شدند.

پیشنهاد بعدی یک موتور 3.3 لیتری شش سیلندر دیزل با دو توربوشارژر بود. اتو 2000 با این موتور در هنگام حرکت با سرعت 120 کیلومتر در ساعت و بر اساس روش‌های تست مرسدس بنز تنها 7.5 لیتر سوخت در هر صد کیلومتر مصرف می‌کرد؛ اما راه‌حل سوم و پایانی برای کاهش مصرف سوخت، انقلابی‌ترین آن‌ها بود. این راه‌حل شامل استفاده از یک موتور توربین گازی می‌شد که وزن کم و ابعاد جمع‌وجوری داشت درحالی‌که گشتاور مناسبی تولید می‌کرد. نیروی هر سهٔ این موتورها نیز توسط یک گیربکس چهار سرعتهٔ اتوماتیک انتقال پیدا می‌کرد.

اما علاوه بر کاهش مصرف سوخت، کانسپت اتو 2000 برای اهداف آزمایشی مختلف دیگر مرسدس بنز هم مورداستفاده قرار گرفت مانند آزمایش صندلی‌های جلوی جدید با کمربندهای ایمنی درون آن‌ها یا سیستم نصب صندلی کودک در صندلی‌های عقب و یا سپرهایی متناسب برای زمان تصادف با عابران پیاده. بدین ترتیب کانسپت مرسدس بنز اتو 2000 در بسیاری از جهات جلوتر از زمان خود بود و هرچند هرگز به خط تولید راه پیدا نکرد اما برخی از دانش‌های به دست آمده در طول توسعهٔ آن در مدل‌های تولیدی سال‌های بعد مورداستفاده قرار گرفت.